Geçmiş zaman olur ki - 1

Ne zaman teknolojik gelişmelerden başım dönse kendimi geçmiş yıllar turunda buluyorum ve turlama zamanı ne kadar uzun olursa o kadar mutlu ve zihnen dinlenmiş hissediyorum. Geçenlerde elime aldığım bilgisayar dergisi beni yine böylesi bir yolculuğa çıkardı. Paylaşayım sizinle…

Ben 80’li yıllar diye tabir edilen zamanı yaşayan şanslı insanlardan biriyim. Şanslıyım diyorum çünkü bana göre yokluk ve varlık kavramlarının birbirine kardeş olduğu son yıllardı o yıllar. Şimdiki zamanda sahip olduğumuz bütün sıradanlıklar o yıllarda birer lükstü bizim için… En basiti şimdilerdeki “LCD” ekran, bilmem kaç “piksel” kavramlı televizyonlar o zamanlar konulduğu yerden kaldırmaya cesaret isteyen davul ekrandan, kanal değiştirme işinin bizzat üzerinden uygulandığı düğmelerden ibaretti. TRT’nin, kesilen yayın akışında ekrana koyduğu tek karelik manzara olayı, gece saat 12 de bayrak töreni ve birçokların hazır ol da İstiklal Marşı’na eşlik edişi, yayının bitmesiyle birlikte kulakları tırmalayan tiz bir sesin duyulması bu işin ayrıntılarıydı sadece. Sonra neler mi vardı o yıllarda haydi, beraber turlayalım…

Mesela o zamanlar ödediğimiz vergilerin bize yol, su, elektrik olarak geri döneceğinin anlatıldığı fiş almaya teşvik edici reklâmlar vardı. Ayşegül ve Ali Atik’in oynadığı bir alışveriş bir fiş; "Bakkal amca bakkal amca bana bir kalem bir pergel bir de çikolata verir misin?" diyen Eroool’un unutulmaz skeçleri… - O yılları yaşayanlar eminim daha birçok program ismi hatırlayacaktır- Özal’ın dolma kalemini gözümüze batırır gibi anlattığı İcraatın İçinden klasiği, S. Cumhur Önal’ın Müzik Yelpazesi, Adile Naşit’li Uykudan Önce, Bu Toprağın Sesi, Taş Plaktan Bugüne, Bir Başka Gece, Pazar Konseri, Susam Sokağı programları… Altın Kızlar, Mavi Ay, Webster, Kara Şimşek, Ziyaretçiler dizileri… Clementine, Çiçek Kız Lulu, Kalimero, Hayalet Avcıları çizgi filmleri… O yıllarda televizyon sahiplerinin lüksü sayılan “VHS” “BETA” videolar ve onların 400 sayfalık kitap kalınlığındaki kasetleri… Televizyon konserlerini altındaki kareleri bantlanarak kapatılmış kasetlere çekme ve o arada odaya girenleri telaşla parmak-dudak işaretiyle susturma durumları…

Süpürme amaçlı gırgırlar, şanzımanlı çamaşır makineleri, üstten çevirmeli telefonlar zamanaşımından kurtulamayan aklıma gelmiş diğer emektarlar… Velhasıl bu liste böyle uzayıp gider.Aslında yazacak o kadar çok konu başlığı var ki… Tek cümleyle de geçiştirmek istemiyorum. Sanırım en makulü, o yıllarda yaşayıp da unutamadığım reklâm anımla bu haftaki yazıma nokta koymak ve aklıma düşenleri haftaya sizlerle paylaşmak olacak…

Efendim; hayal gücümün zirve yaptığı dönemlerde bulaşık deterjanları plastik kâselerin içinde satışa sunulurdu. Bahsedeceğim o parmak çalacak kadar koyu kıvamlı jelin, kapağını açınca içinden yeşil bir ışık huzmesinin yukarıya yükseldiği reklâm filmi oynardı televizyonda. Reklâm anonsu da “Yakalayın yeşil ışığı, hesaplı parlak bulaşığı”ydı, izleyenler hatırlar. Bir gün annem alışveriş esnasında ısrarlarıma dayanamayarak bu deterjandan bir kutu almak zorunda kalmıştı. [Çocukların deterjan merakı o yaşlarda ortaya çıkıyor ne de olsa, ses çıkarmaması bundan sanırım :)] Eve geldiğimiz gibi ben hemen poşetlerin içinden kâseyi bulup tezgâhın üzerine koymuştum. Kalbim yerinden çıkacak gibiydi. Niyetim kapağın kenarını dikkatlice aralayıp yeşil ışığı bir tarafa kaçırmadan biraz görebilmekti. Tabi kapağı açtıkça ortaya çıkan yeşil ışık falan değil sadece koyu kıvamlı, şeffaf, “yeşil” jel olmuştu. Bu nasıl bir hayal kırıklığıdır tarif edemem size, daha o yaşta bütün kaynar sular başımdan aşağı dökülmüştü… Bu niye benim başıma gelmişti sanki. Onca kâse içinden neden ışığı kaçmış deterjanı almıştım ki raftan…